Załóż dach zielony!

Załóż dach zielony!

Dach zielony jest alternatywnym dla tradycyjnych dachów rozwiązaniem wpływającym korzystnie na środowisko i komfort życia na terenach zurbanizowanych. Pełni wiele pożytecznych funkcji, między innymi pomagając ograniczać skutki zmian klimatu. Jak go założyć?

Zieleń odzyskana

Dachy zielone, z jednej strony wpływają na poprawę estetyki krajobrazu miejskiego, z drugiej strony pomagają niwelować negatywne skutki urbanizacji i zmian klimatu – zmniejszają efekt miejskiej wyspy ciepła, redukując potrzeby energetyczne budynku, sprzyjają poprawie jakości powietrza, ponadto pozwalają choć częściowo odzyskać tereny zielone na zabudowanej przestrzeni. W efekcie wpływają przede wszystkim na poprawę komfortu życia mieszkańców. Każda dodatkowa zielona przestrzeń w mieście jest na wagę złota, również dlatego, że wspiera różnorodność biologiczną, stając się miejscem do życia dla owadów i ptaków. 

Praktyczne rozwiązanie

Dachy zielone możemy zakładać zarówno na budynkach prywatnych, altanach czy garażach, jak i na blokach mieszkalnych czy budynkach użyteczności publicznej. Są naszym sprzymierzeńcem w walce ze zmianami klimatu i pomagają nam się do nich zaadaptować.

Dach zielony filtruje powietrze, jonizuje je ujemnie i zwiększa jego wilgotność. Ponadto znakomicie redukuje hałas i stanowi dobrą izolację termiczną budynku – zimą akumuluje ciepło (co przynosi oszczędności energii rzędu 30%), a latem chroni budynek przed nagrzewaniem, co sprawdza się zwłaszcza w czasie upalnych dni.

Oszczędzanie wody

Dach zielony zatrzymuje wodę opadową, co sprawdza się również przy intensywnym deszczu. Woda opadowa nie musi obciążać nadmiernie systemu kanalizacji i zalegać na podłożach nieprzepuszczalnych, powodując lokalne podtopienia. Wchłonięta przez warstwę gleby i zmagazynowana przez roślinność może stopniowo odparowywać z powierzchni dachu do atmosfery.
Dodatkowo, można wyposażyć dach w instalację magazynującą, oczyszczającą i uzdatniającą wodę opadową. Po uzdatnieniu wodę można używać do celów gospodarczo-bytowych. Zebrana deszczówka bez uzdatniania sprawdzi się jako woda do podlewania roślin.

Ekstensywny czy intensywny?

Rozróżniamy dwa rodzaje dachów zielonych, ze względu na wymagania roślin i sposób użytkowania. Dachy ekstensywne są lekkie i łatwe w pielęgnacji, składają się z roślin o niewielkich wymaganiach wodnych, m.in. traw, mchów, ziół, rozchodników. Roślinność na dachu ekstensywnym tworzy cienką, niewysoką i niezbyt ciężką warstwę. Dachy ekstensywne mogą służyć jako tereny rekreacyjne, ale mogą pełnić również funkcję wyłącznie ozdobną np. na dachach skośnych.

Dachy intensywne to bardziej rozbudowana wersja ogrodów, w której mogą znaleźć się zarówno rośliny niskie, jak i krzewy i drzewa. Dachy intensywne są dużo bardziej wymagające. Trzeba zapewnić możliwość podlewania i nawożenia roślin oraz odprowadzania nadmiaru wody. Dachy intensywne mogą pełnić różne funkcje, sprawdzą się jako przestrzeń rekreacyjna, np. na budynkach użyteczności publicznej.

Mocny strop

Kluczowa przy zakładaniu ogrodu na dachu jest odpowiednia nośność konstrukcji dachu. Strop musi wytrzymać duże obciążenie – warstwę roślinności oraz podłoża także w czasie intensywnych opadów deszczu lub śniegu, oraz siłę ssącą wiatru.  Przyjmuje się, że w przypadku dachu w systemie intensywnym obciążenie może wynosić blisko 800-1000 kg/m², a dachu w systemie ekstensywnym – średnio 150-250 kg/m². Wielkość obciążenia dachu zielenią (zwłaszcza przy zakładaniu ogrodów intensywnych) warto uwzględnić już na etapie budowy budynku. W przypadku istniejących budynków, należy w tym zakresie zasięgnąć porady ekspertów.

Jak założyć zielony dach?

Zakładanie dachu zielonego zaczynamy od położenia warstwy izolacji przeciwwodnej: papy termozgrzewalnej, folii dachowej PVC lub membrany EPDM. Następnie sprawdzamy szczelność warstwy – w tym celu zatykamy odpływy rynnowe, zalewamy dach dużą ilością wody i czekamy 24 godziny, czy woda nie pojawi się w budynku.

Gdy test szczelności przebiegnie pozytywnie, układamy tzw. barierę przeciwkorzenną: folię PVC lub włókninę ochronną o gęstości powyżej 300 g/m². Warstwa ta ma zapobiegać uszkodzeniu izolacji przez korzenie roślin.

Następnie musimy zastosować drenaż odprowadzający nadmiar wody. Jest wiele materiałów, których możemy użyć do tego celu, są wśród nich m.in. maty z włókien syntetycznych, folie kubełkowe, utwardzany styropian czy płukany żwir.  Warstwa drenażowa odgrywa kluczową rolę, zwłaszcza w przypadku dachów płaskich lub z niewielkim spadkiem nieprzekraczającym 3-5°, przy większym pochyleniu nadmiar wody jest odprowadzany na skutek grawitacji. Planując założenie większego ogrodu na dachu, zwłaszcza płaskim, warto upewnić się, czy nie będzie konieczne zastosowanie instalacji odprowadzających nadmiar wody.  Przy spadkach powyżej 15°stosuje się specjalne systemy zabezpieczające przed osuwaniem.

Kolejnym etapem jest położenie warstwy filtracyjnej, która będzie chronić drenaż przed zamuleniem i zapchaniem. W tym celu najlepiej sprawdzi się geowłóknina z prasowanych włókien o grubości 90-125 g/m, która będzie przepuszczać wodę, ale zatrzymywać cząstki ziemi.

 Ostatnim etapem jest położenie warstwy ziemi oraz zasadzenie roślin.

Wody zbieranie i dofinansowanie

Od tego roku, w ramach nowej edycji programu rządowego „Moja Woda” można ubiegać się o dofinansowanie do budowy dachu zielonego. Dachy zielone zostały wpisane do programu z uwagi na właściwości retencyjne warstw drenażowych. Właściciele domów jednorodzinnych będą mogli otrzymać dotację do 5 tys. zł (ale nie więcej niż 80% kosztów kwalifikowanych). Trwałość inwestycji nie może być jednak krótsza niż 3 lata a minimalna wartość kosztów kwalifikowanych projektu, które będą podlegać wsparciu Programu nie może być niższa niż 2 tys. zł. Szczegółów na temat dofinansowań należy szukać w wojewódzkich oddziałach NFOŚiGW.

Źródło: https://klimada2.ios.gov.pl/

Metadane - wyciąg z rejestru zmian